Doorgroeien naar business controller
Nieuwe mindset
Als financieel ambtenaar bij een lokale overheid is het van belang om soepel en slim te kunnen inspelen op nieuwe ontwikkelingen. In het complexe speelveld van de lokale overheden en gemeentefinanciën moet u snel kunnen schakelen tussen het algemeen en politiek belang en de specifieke deel- en eigenbelangen. Er wordt van u gevraagd dat u het verhaal achter de cijfers kunt vertellen; ook in de taal van de bestuurders. Bovendien moet u een goede adviseur zijn, die handelingsperspectief biedt.
De VNG Academie en het Zijlstra Center van de Vrije Universiteit Amsterdam bieden een vijfdaagse masterclass aan waarin deze flexibiliteit in financieel denken en handelen en bestuurlijk adviseren centraal staan. Elke masterclass start met een inhoudelijke inleiding door een ervaren docent, waarin actuele kennis over het centrale thema wordt aangeboden. Vervolgens maakt u de vertaling en toepassing van die kennis naar de praktijk.
Na afloop bent u beter toegerust om uzelf strategisch te positioneren binnen de organisatie waarin u werkt en uw rol in te vullen als gevraagd en ongevraagd adviseur aan het management en anderen die bij uw organisatie betrokken zijn. Kortom, u heeft een belangrijke stap gezet in de richting van business controller.
Als het mogelijk is wordt deze masterclass fysiek aangeboden.
In vijf masterclasses (van 09.00 – 17.00 uur) staat telkens een ander thema centraal. Na een inhoudelijke inleiding door een ervaren docent op het centrale thema, maakt u in het tweede deel van de masterclass de vertaling en toepassing van de opgedane kennis naar de praktijk. Tussendoor wordt voor een gezamenlijke maaltijd gezorgd.
Masterclass 1 De verbindende factor tussen Financiën & Beleid
Deze masterclass stelt de positionering en rolontwikkeling van jou als controller centraal en biedt veel ruimte voor reflectie op je eigen praktijk. De rol van de controller is doorgegroeid naar die van een strategische adviseur, die de juiste gesprekspartners – binnen en buiten de organisatie – bij elkaar weet te brengen. Je geeft gevraagd en ongevraagd advies aan het management en anderen die betrokken zijn bij de organisatie. Tijdens deze masterclass bespreken we deze ontwikkelingen, gaan we de implicaties daarvan na en werken we concreet aan het verder ontwikkelen van de hiervoor benodigde competenties. Daarnaast besteden we aandacht aan goed en effectief communiceren en adviseren. Niet alleen dien je over de juiste praktische en theoretische kennis en informatie te beschikken, het is zeker zo belangrijk dat je de juiste gesprekspartners bij elkaar weet te brengen en jouw kennis en informatie op hen over kunt brengen. Hoe je het beste invulling aan die strategische rol geeft hangt af van de organisatie waarin je werkt, je collega’s en vooral ook van jouw eigen persoonlijkheid.
Masterclass 2 Bewegen in het politieke krachtenveld
Om succesvol invulling te kunnen geven aan jouw rol als professional binnen de gemeentelijke overheid, is up to date kennis van die overheid en de werking van het openbaar bestuur een voorwaarde. Deze masterclass geeft een introductie tot de publieke sector van Nederland als decentrale eenheidsstaat. De beginselen van onze staatsvorm, de publieke besluitvorming en de invloed van het overheidsbeleid op de economische ontwikkeling komen aan de orde. Welke bestuurslagen kennen we in Nederland en hoe zijn deze gestructureerd? Hoe werken processen van besluitvorming en in welke politieke arena’s spelen zich die af? Welke ontwikkelingen spelen er op het vlak van (regionale) samenwerking, zowel tussen gemeenten als met externe partijen? En welke risico’s brengt dat met zich mee?
Masterclass 3 Verantwoordingen & Beleid
Nederlandse gemeenten zijn onderworpen aan specifiek voor hen (en provincies) opgestelde verslaggevingsregels: het BBV. In deze masterclass worden deze verslaggevingsregels besproken en de specifieke verschillen met de regels die gelden voor bedrijven. Maar ook: hoe verhouden de regels zich tot internationale verslaggevingsrichtlijnen (IPSAS)? Daarnaast wordt er uitgebreid stilgestaan bij de vraag of de regels helpen bij het komen tot transparante verslaggeving. In hoeverre kan een gebruiker op basis van een jaarverslag zich een beeld vormen omtrent de financiële (en niet-financiële) situatie van een gemeente? In dat kader komt ook de methode Duisenberg aan bod, die ontwikkeld is om raadsleden meer te betrekken bij de begroting en het jaarverslag.
Masterclass 4 Control & Audit & het belang van Rechtmatigheid
Gemeenten hebben te maken met een uitgebreid stelsel van interne en externe controle. Zo kennen we de Verbijzonderde Interne Controles (VIC’s) en wordt er het nodige voorwerk verricht voor het werk van de externe accountant. Met ingang van het verslagjaar 2021 gaat het college van B&W een verantwoording afleggen over de financiële rechtmatigheid, wat ook de nodige consequenties voor de control en auditfunctie van gemeenten met zich mee zal brengen. Tegelijkertijd komen er nieuwe technieken beschikbaar die behulpzaam kunnen zijn. Tijdens deze masterclass bespreken we deze ontwikkelingen en de implicaties daarvan voor het werk van de controller.
Masterclass 5 Risico & Strategie
Toelichting: Uit onderzoek blijkt dat controllers bij gemeenten een belangrijke rol hebben bij de vormgeving en invulling van het risicomanagement. Dat aan risicomanagement moet worden gedaan, is ook vastgelegd in de regelgeving, want gemeenten dienen immers een paragraaf weerstandsvermogen op te nemen in de begroting en jaarrekening. Maar hoe zorg je ervoor dat risicomanagement ook daadwerkelijk meerwaarde oplevert en niet verwordt tot een papieren tijger? Aan de hand van relevante modellen, theorie en praktijkvoorbeelden verkennen we verschillende wegen die daartoe leiden.
Afsluiting met uw plan van aanpak
De masterclasses worden afgesloten met uw eigen plan van aanpak. Dit betreft het duiden van de veranderopgave(s) in uw werkveld en de daarbij behorende vraagstukken rond uw plan van aanpak. Gedurende elke masterclass reserveren wij tijd voor het bespreken van (individuele) casussen. Tijdens de laatste masterclass wordt u uitgedaagd om aan elkaar de plannen van aanpak te ‘pitchen’.
De uitwerking van een plan van aanpak dient ertoe om telkens de relevantie en de inhoud van de 5 masterclasses te toetsen aan de praktijk.
De masterclasses zijn bedoeld voor (startende) financials en controllers bij gemeenten, die een volgende stap naar strategisch (business) controller willen zetten. Maar ook voor ambtenaren die in hun werk te maken hebben met gemeentefinanciën en hun kennis en inzicht daarover willen vergroten zijn de masterclasses zeer geschikt. Zowel nieuw aangenomen als ervaren professionals die beseffen dat voor de uitdagingen van nu geen blauwdrukken meer klaar liggen. Er wordt innovatief denken en adviserend handelen verwacht. Aanpakken die durf nodig hebben van alle betrokkenen. We kijken uit naar financials met lef om los te laten en te experimenteren zonder het eigenaarschap en de regie uit handen te geven.
